کد مطلب:233452 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:221
الگوی بردباری
«الامام... موسوم بالحلم» از صفات عالی انسانی و مكارم اخلاقی كه در قرآن و احادیث بسیار مورد توجه بوده و در سیره ی ائمه معصومین علیه السلام نیز به روشنی جلوه گری می كند «حلم و بردباری» است كه از عوامل مهم جذب دلهای غافل به سوی اسلام می باشد.
[ صفحه 102]
«حلم» به معنای منضبط كردن نفس از هیجان غضب و احساسات است، به گونه ای كه حالت سكون، طمأنینه و صبر در مقابل ناملایمات به انسان دست دهد و از سبك مغزی، اقدامات نابخردانه و خشم پرهیز كند.
«حلم» محصول اعتدال در قوه ی غضبیه است و حلیم كسی است كه اهل افراط و تفریط در اعمال قوه ی غضبیه نباشد. در نتیجه كسی كه با داشتن قدرت بر انتقام و كیفر، عجله نكند، حلیم نامیده می شود. نكته بسیار لطیف و دقیقی در فرمایش امام رضا علیه السلام وجود دارد و آن این كه می فرماید:
علم اختصاص به امام داشته و حلم نشانه ی اوست.
علم بدون حلم، بی ثمر است. كسی كه عالم باشد، اما حلیم و بردبار نباشد، نمی تواند آنچنان كه باید از عملش استفاده كند. به تعبیر امام جواد علیه السلام حلم،لباس عالم است و عالم نباید از آن عاری شود، تا دیگران نیز از علم او بهره مند گردند. [1] .
از این روست كه امام رضا علیه السلام نیز در بیان ویژگی های امام علیه السلام، در این مقام به مسأله حلم اشاره می فرماید. آری! امام باید بردبارترین و پر حوصله ترین مردم باشد. آگاهی اجمالی از زندگی و سیره ی اهل بیت علیه السلام مؤید این حقیقت است كه ایشان در عین داشتن توان و قدرت، از منتهای عقل و آرامش و بردباری بهره مندند.
هنگامی كه پیكر مطهر امام حسن مجتبی علیه السلام را به سوی بقیع تشییع می كردند، مروان - كه از دشمنان سرسخت خاندان نبوت بود - برای حمل
[ صفحه 103]
پیكر به زیر تابوت آن حضرت آمد. امام حسین علیه السلام به او فرمود: آیا جنازه امام حسن علیه السلام را حمل می كنی با این كه همواره جرعه ای اندوه را در زمان حیاتش به او می خوراندی؟!
مروان در پاسخ گفت: آری، این كارها را با كسی انجام دادم كه حلم و خویشتن داری او با كوهها برابری می كرد. [2] .
[ صفحه 105]
[ صفحه 102]
«حلم» به معنای منضبط كردن نفس از هیجان غضب و احساسات است، به گونه ای كه حالت سكون، طمأنینه و صبر در مقابل ناملایمات به انسان دست دهد و از سبك مغزی، اقدامات نابخردانه و خشم پرهیز كند.
«حلم» محصول اعتدال در قوه ی غضبیه است و حلیم كسی است كه اهل افراط و تفریط در اعمال قوه ی غضبیه نباشد. در نتیجه كسی كه با داشتن قدرت بر انتقام و كیفر، عجله نكند، حلیم نامیده می شود. نكته بسیار لطیف و دقیقی در فرمایش امام رضا علیه السلام وجود دارد و آن این كه می فرماید:
علم اختصاص به امام داشته و حلم نشانه ی اوست.
علم بدون حلم، بی ثمر است. كسی كه عالم باشد، اما حلیم و بردبار نباشد، نمی تواند آنچنان كه باید از عملش استفاده كند. به تعبیر امام جواد علیه السلام حلم،لباس عالم است و عالم نباید از آن عاری شود، تا دیگران نیز از علم او بهره مند گردند. [1] .
از این روست كه امام رضا علیه السلام نیز در بیان ویژگی های امام علیه السلام، در این مقام به مسأله حلم اشاره می فرماید. آری! امام باید بردبارترین و پر حوصله ترین مردم باشد. آگاهی اجمالی از زندگی و سیره ی اهل بیت علیه السلام مؤید این حقیقت است كه ایشان در عین داشتن توان و قدرت، از منتهای عقل و آرامش و بردباری بهره مندند.
هنگامی كه پیكر مطهر امام حسن مجتبی علیه السلام را به سوی بقیع تشییع می كردند، مروان - كه از دشمنان سرسخت خاندان نبوت بود - برای حمل
[ صفحه 103]
پیكر به زیر تابوت آن حضرت آمد. امام حسین علیه السلام به او فرمود: آیا جنازه امام حسن علیه السلام را حمل می كنی با این كه همواره جرعه ای اندوه را در زمان حیاتش به او می خوراندی؟!
مروان در پاسخ گفت: آری، این كارها را با كسی انجام دادم كه حلم و خویشتن داری او با كوهها برابری می كرد. [2] .
[ صفحه 105]
[1] بحارالانوار 2 / 75 و 3.
[2] نعم،كنت أفعل ذلك بمن يوازن حلمه الجبال (بحارالانوار 145 / 44).